لاته از دسته نوشیدنیهای قهوه و بر پایه اسپرسو بوده که متشکل از یک شات قهوه اسپرسو و شیر بخار شده است. خواستگاه این نوشیدنی کشور ایتالیا بوده و به آن کافه لاته (caffe latte) میگویند که به معنی «شیر قهوه» است. این نوشیدنی در زبان انگلیسی لاته یا لَته نیز نامیده میشود. در اروپای شمالی و اسکاندیناوی واژه کافه اوله (café au lait) بطور سنتی بعنوان ترکیبی از شیر و قهوه استفاده میشود.
در فرانسه، کافه لاته بیشتر تداعی کننده نام نوشیدنی اصلی ایتالیایی آن است. ترکیبی از قهوه و شیر بخار دیده که تبدیل به لاته میشود که در فرانسه به آن Grand Creme و در آلمان Milchkaffee و در اتریش Wiener Melange گفته میشود.
کافه لاته در ایتالیا اکثرا در خانه و فقط برای صبحانه تهیه میشود که قهوه اسپرسو آن با موکاپات و روی گاز دم داده میشود و سپس آن را روی فنجانی حاوی شیر داغ میریزند. حتی برخی مواقع به آن شکر هم اضافه میکنند(برخلاف روش مرسوم جهانی که شیر بخار دیده شده داخل فنجانی حاوی یک شات قهوه اسپرسو ریخته می شود).
با مجله فیدیلو همراه باشید تا بیشتر با لاته آشنا شوید.
لاته چای، ماسالا و …
انواع مختلفی از لاته را میتوان یافت که تنها عنصر مشترک در تمامی آنها شیر است. در برخی از لاتهها نوشیدنیهای دیگری مانند چای ماسلا (نوعی چای با ادویه هندی)، ماچا (نوعی پای سبز) و … با قهوه اسپرسو جایگزین می کنند. همچنین به جای شیر گاو از شیر نارگیل، شیر سویا و شیر بادام هم استفاده میکنند.
در دیگر نقاط جهان استاندارد این نوشیدنی به این گونه است 1 واحد یا یک شات (30 میلی لیتر) قهوه اسپرسو را با 3 واحد شیر بخار دیده شده (120 میلی لیتر) و مقداری فوم شیر ترکیب میکنند. البته رسپی و دستورهای مختلف دیگری هم میتوان یافت که معمولا مقادیر آن دو برابر این مقدار است. در آمریکا برخی اوقات تا 3 درصد به این نوشیدنی شکر اضافه می شود. لاته را معمولا در فنجان بزرگ یا لیوان تهیه میکنند.
تاربخچه لاته
شیر قهوه از قرن 17 میلادی به بخشی از خوراک اروپایی تبدیل شده است. ایتالیاییها به آن کافه لاته، فرانسوی ها کافه اوله، آلمانی ها میلک کافه و اسپانیاییها به آن کافه کن لچه میگویند. این نوشیدنی معمولا بخشی از صبحانه خانگی است. آنطور که به نظر میرسد تا قرن بیستم در منوی کافی شاپهای آمریکا و اروپا اشارهای به واژه کافه لاته نشده است (گرچه در میانه قرن 17 در اتریش اشارهای به این نوشیدنی بر پایه قهوه شده که متشکل از قهوه، خامه، شکر و ادویه است).
به استناد فرهنگ لغات انگلیسی آکسفورد، واژه کافه لاته اولین بار در سال 1867 در نوشته ویلیام دین هاولز با نام “سفرهای ایتالیایی” آمده است. درست است که این نوشیدنی ایتالیایی ( یا بهتر بگوییم متعلق به اروپا است) ولی تجاری سازی و همه گیر شدن آن از آمریکا شروع شده است.
فرهنگ اسپرسو سراهای ایتالیا که در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم شکوفا شد اما جای خالی واژه لته در منوی آنها به چشم می آمد. در زبان ایتالیایی لته به معنی شیر است، پس اگر شما در ایتالیا یک لاته سفارش دهید برای شما یک لیوان شیر خواهند آورد.
قهوه مدیترانیوم در برکلی کالیفرنیا مدعی است «لینو مِیورین» یکی از مالکین اولیه این نام تجاری، در دهه 1950 این نوشیدنی را به سبک امروزی اختراع و استاندارد سازی کرده است. بعدها در اویل دهه 1980 در سیاتل آمریکا محبوب و سپس در دهه 1990 بطور گستردهای گسترش پیدا کرد.