خواص گوجه فرنگی بیشتر توسط رنگدانه‌های قرمزی به نام لیکوپن به وجود می‌آید که در مواد دیگری از جمله هندوانه، گریپ فروت و پاپایا نیز وجود دارد. وجود لیکوپن در گوجه فرنگی سبب به وجود آمدن رنگ قرمز آن می‌شود. لیکوپن عمل فوتوسنتز را در گیاهان تسریع می‌بخشد و از آن‌ها در مقابل صدمات ناشی از نور آفتاب محافظت می‌کند. هم چنین لیکوپن نوعی آنتی اکسیدان بسیار قوی است و یکی از ۶۰۰ کاروتنوئید طبیعی در جهان به شمار می‌رود.
در ادامه این مطلب از بخش بشقاب سبز در مجله فیدیلیو همراه ما باشید تا با خواص معجزه آسای گوجه فرنگی آشنا شوید.
با وجودی که وجود لیکوپن در تغذیه بشر امری غیر ضروری به شمار می‌رود اما می‌تواند در بافت اندام‌های بدن انسان ذخیره شود و مقدار زیاد آن در بدن سبب جلوگیری از برخی انواع بیماری‌ها از جمله سرطان و بیماری‌های قلبی عروقی می‌شود. مکانیزم‌های مختلفی بر عملکرد ضد سرطانی این ماده تاثیر دارند. لیکوپن یک ماده آنتی اکسیدان است و از ایجاد رادیکال‌های آزاد در بافت اندام‌ها جلوگیری می‌کند. به علاوه سبب افزایش تولید آنزیم‌های آنتی اکسیدان در بدن نیز می‌شود.
تاثیر لیکوپن بر خواص گوجه فرنگی
لیکوپن بیشترین تاثیر را در جلوگیری از احتمال به وجود آمدن سرطان پروستات ایجاد می‌کند. تحقیقات زیادی حاکی از آن است که در اغلب مردانی که مصرف گوجه فرنگی و محصولات وابسته به آن بیش از انتظار است خطر به وجود آمدن سرطان پروستات به طرز چشم گیری کاهش یافته است.
این تحقیقات که در موسسه غذا و داروی آمریکا صورت گرفته است نشان می‌دهند که مصرف نیمی از گوجه فرنگی یا یک فنجان گوجه یا رب گوجه در هفته خطر ابتلا به سرطان پروستات را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. تحقیقات بی شمار دیگری از رابطه بین مصرف گوجه فرنگی و کاهش خطرات ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی تعریف می‌کنند. پایین آمدن مقدار لیکوپن در بدن منجر به ایجاد بیماری‌هایی از جمله تصلب شراین و سکته قلبی می‌شود.
البته گوجه فرنگی‌ها می‌توانند در رنگ‌های مختلف دیگری از جمله زرد، نارنجی، سبز و بنفش نیز تولید شوند. گرچه در کشور ما بیشتر از نوع قرمز رنگ آن تولید می‌شود. بد نیست بدانید مقدار لیکوپن در رب گوجه و سس کتچاپ بسیار بیشتر از نوع معمولی آن است. به علاوه لیکوپن موجود در گوجه فرنگی باید همراه مقداری چربی مصرف شود تا بتواند به خوبی جذب بدن شود. ۳ تا ۵ گرم چربی در کنار لیکوپن برای جذب آن کافی است.
منشا پیدایش گوجه فرنگی
منشا اصلی و بستر ابتدایی گوجه فرنگی در آمریکای جنوبی است. گوجه فرنگی در ابتدا سایزی نزدیک به گیلاس داشته است و مانند آن پرورش می‌یافته است. اما به مرور زمان سایز آن اضافه شده است. شاید گوجه‌های گیلاسی که در چند سال گذشته به بازار آمده اند منشا ابتدایی آن به شمار می‌روند.
گوجه فرنگی‌های جدید در ابتدا در مکزیک توسعه یافتند و تومالی نامیده می‌شوند. با وجودی که گوجه فرنگی‌ها از ابتدا در گروه میوه جات قرار داشتند اما تحقیقات جدید آن‌ها را در حیطه سبزیجات طبقه بندی می‌کند.
مردم آمریکا به طور متوسط در سال ۸۰ پوند معادل ۳۶ کیلوگرم گوجه فرنگی تولید می‌کنند. بزرگترین گوجه فرنگی که تا کنون در جهان تولید شده است هفت پوند وزن دارد و در اوکلاهاما پرورش یافته است.
